گره‌گشایی یک کتاب از دشوارترین مسائل کلامی
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۵۸۵۸۳
کتاب «جبر و اختیار در حکمت مشاء و عرفان اسلامی» اثر حسن امینی، تلاش دارد نگاهی بیندازد به یکی از دشوارترین مسائل کلامی و فلسفی. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از روابط عمومی نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کتاب «جبر و اختیار در حکمت مشاء و عرفان اسلامی»، اثر حسن امینی است که در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 266 صفحه به چاپ رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مسئله جبر و اختیار یکی از دشوارترین مسائل عقلی در مطالعات دین‌پژوهی است. این مسئله در سه حوزه دانشی جهان اسلام، یعنی کلام، فلسفه و عرفان مطرح شده و درباره آن بررسی‌های عمیقی صورت پذیرفته است.
مؤلف در کتاب پیش رو، داده‌های مختلف در مسئله جبر و اختیار را در منابع کلامی، فلسفی و عرفانی گردآوری کرده و سپس در مقام داوری، آنها را به کمک روش تحلیلی – منطقی پردازش کرده است؛ همچنین هر کدام از دیدگاه‌ها را بررسی کرده و در پرتو تحلیل مبانی، ساختار و لوازم منطقی به مطالعه انتقادی آنها پرداخته است. آنها با بررسی تطبیقی و در یک گفتمان چالشی، درباره دیدگاه فیلسوفان حکمت مشاء و آرای عارفان در مسئله جبر و اختیار بحث کرده و از آن میان دیدگاه مناسب را اختیار کرده است.
این نوشتار معضلات جبر و اختیار را از یکدیگر تفکیک کرده و در هر بخش دیدگاه فلسفی و عرفانی را بررسی کرده و میان توحید افعالی و اختیار انسان و میان عبارت های عارفان و آرای ملاصدرا به صورت مستند جمع کرده است.
از اندلس تا ریاض؛ راز موفقیت یک کتاب درباره «شیخ اکبر»این تحقیق به لحاظ دیدگاه ابن سینا و مقایسه آن با دیدگاه ابن عربی، ساختار، پرسش‌ها و روش تازگی دارد. این نوشتار به لحاظ طرح مسئله و پرسش‌ها، در مقایسه با پژوهش‌های گذشته از جامعیت بیشتری برخوردار بوده و تلاش کرده است تا همه معضلات جبر را پوشش دهد و به صورت جداگانه به همه آنها در حد توان، پاسخ درخور ارائه دهد. به لحاظ روش نیز سعی کرده است فرایند یک گفتمان اثرگذار به حل و فصل مسائل و دفع شبهات، بپردازد.
ساختار اثر
کتاب «جبر و اختیار در حکمت مشاء و عرفان اسلامی» در پنج فصل تألیف شده است؛ پس از بیان کلیات و مفاهیم، در فصل اول به «علم الهی و اختیار آدمی» پرداخته شده و در این فصل، به فیلسوفان مشاء و عارفان مسلمان اشاره و در ادامه نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی ذکر شده است.
نویسنده در فصل دوم، «قضا و قدر الهی و اختیار آدمی» را مورد بحث و بررسی قرار داده و پس از بیان مبانی مسئله در اندیشه حکیمان مشاء و در اندیشه عارفان مسلمان، به مسئله مذکور پاسخ داده شده و شباهت‌ها و تفاوت‌هایی تبیین شده است.
سومین فصل از کتاب حاضر به «غیر ارادی بودن اراده و اختیار آدمی» پرداخته شده و پس از طرح مسئله، به فیلسوفان مشاء (فارابی، ابن سینا و میرداماد) اشاره شده و در ادامه، ضمن پرداختن به عارفان مسلمان، شباهت ها و تفاوت‌های آرای فلاسفه مشاء و عرفا تبیین و اشکال جبر بر پایه ضرورت علی و معلومی تشریح و پاسخ داده شده است.
«اراده حق و خلق در موطن فعل و اختیار انسان(جمع توحید افعالی با اختیار انسان)» عنوان چهارمین فصل از این کتاب است که پس از طرح مسئله، به فیلسوفان مشاء و عارفان مسلمان (مبانی و پاسخ بر اساس مبانی) پرداخته شده و ضمن استناد اختیار به حق تعالی، مواضع اختلاف و اتفاق دیدگاه مشاء و عرفا تبیین شده است.
در پنجمین و آخرین فصل از این اثر که با عنوان «تأثیر حکمت مشاء و عرفان اسلامی بر برخی معاصران» به رشته تحریر درآمده، پس از طرح مسئله، این تأثیر بر امام خمینی(ره)، علامه طباطبایی، شهید مطهری، استاد مصباح یزدی و برخی معاصران تشریح شده و در پایان نیز نتیجه‌گیری شده است.
علاقه‌مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می‌توانند به این نشانی مراجعه کنند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب عارفان مسلمان جبر و اختیار طرح مسئله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۵۸۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باید فضای رسانه را به سمت بهره‌وری سوق داد
محمد مهدی کوثری، کارشناس رسانه در پاسخ به این سوال که نقش رسانه تا چه اندازه می‌تواند در تربیت بچه‌ها تأثیرگذار باشد؟ گفت: در حال حاضر، رسانه مثل هوا در زندگی همه ما جاری است. زیرا ما؛ از همه اقشار و سنین و با افکار و عقاید مختلف با رسانه درگیر هستیم و با این مقوله و ابزار ارتباطی کار می‌کنیم و از مزایای آن بهره مند می‌شویم. به همین دلیل، طبیعتاً اگر بتوانیم این فضا را به سمت بهره‌وری و استفاده بیشتر پیش ببریم و از مزایای آن در زمینه‌های مختلف آموزش، توانمندی‌های فردی و... بیشتر استفاده کنیم کمک کننده است؛ بنابراین هر قدر به این سمت برویم و پیشرفت کنیم بدنبال آن، می‌توانیم از ابزار رسانه نیز، بهتر بهره‌مند شویم.
این کارشناس رسانه با اشاره به فراگیری رسانه در زندگی افراد بعد از شیوع ویروس کرونا در سال‌های گذشته تصریح کرد: رسانه به ویژه فضای مجازی بعد از شیوع بیماری کرونا در میان گروه‌های مختلف سنی بسیار فراگیر شد و به همین دلیل، هرقدر بتوانیم منابع و آورده‌های رسانه‌ای بهتری را برای همه اقشار جامعه فراهم کنیم و در اختیار آنها قرار دهیم مفیدتر است و الان هم، می‌بینیم که به لطف خدا، تولیدات رسانه‌ای ما بیشتر شده اند؛ هم در سازمان صدا و سیما و هم در خارج از آن؛ به طوری که در فضای مجازی شاهد تولید بعضی از برنامه‌های خوبی هستیم.
کوثری با اشاره به نقش والدین برای هدایت فرزندان در استفاده از ابزار رسانه ادامه داد: هنر والدین این است که در وهله اول، بتوانند فضای خانواده را به سمت و سویی پیش ببرند تا فرزندان و افراد خانواده بتوانند آورده و بهره‌وری بهتری از رسانه داشته باشند و در مرحله بعدی، همه افراد خانواده هم بتوانند از این طریق رشد کنند و خانواده بتواند به سمت متعالی شدن و بهره‌وری بیشتر از این ابزار پیش برود.
این کارشناس رسانه افزود: با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از فضای زندگی افراد را رسانه تشکیل می‌دهد حتی می‌توان خانواده را از طریق رسانه جهت داد که این موضوع می‌تواند از فرزندان شکل بگیرد چراکه رسانه می‌تواند این اختیار را به پدر و مادر دهد تا مطالبی که آموزش آنها و دسترسی به این مطالب سخت و دشوار است را راحت‌تر در اختیار داشته باشند و باید توجه کرد که در بحث رسانه برای کودکان می‌توان از فضاسازی استفاده کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها
بازداشت مروج کودکهمسری برای تبلیغ آرایشگاه زنانه در اینستاگرام